Κλείνουν 76 χρόνια από δύο ξεχασμένα ολοκαυτώματα. Στις 23 και στις 24 Απριλίου του 1944 τα κατοχικά στρατεύματα του Γ” Ράιχ  και οι συνεργάτες τους δολοφόνησαν 327 κατοίκους στους Πύργους, ένα κεφαλοχώρι της Πτολεμαΐδας. Ανάμεσα στα θύματα ήταν πολλά γυναικόπαιδα. Πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύτερο ολοκαύτωμα των ναζί στην Ελλάδα, μετά τα Καλάβρυτα. Το χωριό των περίπου 1300 κατοίκων καταστράφηκε.

Λίγες ώρες νωρίτερα, στα πλαίσια της «Μαγιάτικης Καταιγίδας » της επιχείρησης του γερμανικού στρατού εναντίον των ανταρτών του ΕΛΑΣ στην περιοχή της δυτικής Μακεδονίας, οι ναζί εισέβαλαν στο γειτονικό χωριό Μεσόβουνο,  όπου εκτέλεσαν 108 κατοίκους. Τρία χρόνια πριν, σε μια άλλη επιχείρηση εκκαθάρισης στις 23 Οκτωβρίου 1941,  οι Γερμανοί είχαν σκοτώσει 157 κατοίκους του Μεσόβουνου. Ότι είχε μείνει όρθιο από την πρώτη επίθεση, καταστράφηκε με τη δεύτερη.

Στις άγριες σφαγές που έγιναν στα δύο διπλανά χωριά, παιδιά και βρέφη φονεύθηκαν με ξιφολόγχες. «Τρόμαζε η γη από κείνες τις φωνές», είχε περιγράψει μια επιζήσασα την καταστροφή. O Μανώλης Τασιώνης, ένας από τα παιδιά που επέζησαν, περιγράφει στο συγκλονιστικό άρθρο της Ελένης Καρασαββίδου: Ανάστατοι όλοι ξεχύθηκαν στους δρόμους παίρνοντας μαζί τους ότι προλάβαιναν με κατεύθυνση το βουνό… Οι πυροβολισμοί που ακούγονταν μέσα στο χωριό δεν άφηναν καμιά αμφιβολία για τις προθέσεις τους. Πυροβολώντας αδιάκριτα όποιον προσπαθούσε να ξεφύγει, έμπαιναν μέσα στα σπίτια και οδηγούσαν τους ανθρώπους στο χώρο κοντά στην εκκλησία της Παναγίας, όπου βρισκόταν το Νεκροταφείο της συνοικίας αυτής. /…/ Αφού συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους, τους βάλανε στη σειρά κι έστησαν μπροστά τους τα πολυβόλα. Τρόπος να το σκάσει κανείς δεν υπήρχε. Μήτε δυνατότητα καμιά. Ωστόσο, δεν έλειψαν κι εκείνοι που αρνήθηκαν να δεχτούν το θάνατο με σταυρωμένα χέρια. Όσο κι αν οι πιθανότητες σωτηρίας ήταν περιορισμένες, ξεχύθηκαν προς το παρακείμενο ρεύμα και τους λόφους. Η φωτιά των πολυβόλων δεν τους άφησε να ζήσουν για πολύ./…/