Μια δίκη που επιμελώς κρατείται «στο σκοτάδι» παρ’ όλο που η έκβασή της θα κρίνει το μέλλον της ερευνητικής δημοσιογραφίας, είναι η δίκη του Τζούλιαν Ασάνζ. Για τις τελευταίες εξελίξεις, τις πολιτικές προεκτάσεις της, τη νοοτροπία τιμωρίας που επικρατεί αλλά και τις αποκαλύψεις που ετοιμάζει η υπεράσπιση για τον «δάκτυλο» Τραμπ μίλησα στην «Αυγή».
Ξανάρχισε την προηγούμενη εβδομάδα η δίκη του Τζούλιαν Ασάνζ, για την έκδοση του στις ΗΠΑ. Μια πρώτη εικόνα;
Μιας δικαστίνας που μοιάζει φοβισμένη και μεροληπτεί σε βάρος του Τζούλιαν. Ανακλήθηκε η υπόσχεση που μας είχε δώσει για τη διαδικτυακή παρακολούθηση της δίκης, σε όσους ευρωβουλευτές την είχαμε παρακολουθήσει τον Φεβρουάριο, πριν αναβληθεί λόγω πανδημίας.
Όταν ξεκίνησε η δίκη, η έδρα επέπληξε τον Ασάνζ όταν διαμαρτυρήθηκε που ο συνήγορος των ΗΠΑ αρνήθηκε να εξετάσει έναν μάρτυρα της υπεράσπισης. Αυτό έχει συμβεί αρκετές φορές.
Γιατί να είναι προκατειλημμένη;
Την άπειρη δικαστή επέλεξε η Λαίδη Έμμα Άρμπυθνοτ, η « πρόεδρος Εφετών » της περιοχής του Λονδίνου όπου γίνεται η δίκη. Η κυρία Άρμπυθνοτ, όπως και ο σύζυγός της, Λόρδος Τζέιμς Άρμπυθνοτ διατηρούν στενές, διαπλεκόμενες σχέσεις με εταιρείες, τη δράση των οποίων είχαν αποκαλύψει τα Wikileaks του Ασάνζ. Ο Λόρδος Άρμπυθνοτ έχει διατελέσει υπουργός Άμυνας της Μ. Βρετανίας και το ζευγάρι είχε δεχθεί από τις εταιρείες-στόχους των αποκαλύψεων του Ασάνζ διάφορα δωράκια, όπως ένα πληρωμένο ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη, αξίας 2426 λιρών.
Ποια είναι η κατάσταση του Ασάνζ;
Την προηγούμενη εβδομάδα η δίκη αναβλήθηκε για τέσσερις μέρες, καθώς υπήρχαν φόβοι ότι ένας συνήγορος κατηγορίας έχει εκτεθεί στον ιό. Αλλά η δικαστής απέρριψε, για μια ακόμη φορά, το αίτημα της υπεράσπισης να αφεθεί ο πελάτης τους ελεύθερος με εγγύηση. Παρότι διατρέχει ιδιαίτερο κίνδυνο από τον κορονοϊό, καθώς υποφέρει από αναπνευστικές λοιμώξεις και είχε καρδιακά προβλήματα.
Γιατί απέρριψε το αίτημα;
Τον θεωρεί επικίνδυνο να δραπετεύσει, γιατί στο παρελθόν είχε διαφύγει στην πρεσβεία του Εκουαδόρ για να αποφύγει την έκδοσή του στη Σουηδία, ώστε να δικαστεί για κατηγορίες βιασμού. Αλλά αυτές οι κατηγορίες έχουν εκπέσει.
Υπάρχει νοοτροπία τιμωρίας, αν όχι εξόντωσής του. Οι βρετανικές αρχές είχαν αρνηθεί κάθε επισκεπτήριο στον Τζούλιαν Ασάνζ, που δεν είχε δει ούτε τους δικηγόρους του επί πέντε μήνες. Τους είδε για πρώτη φορά ξανά, στην αίθουσα του δικαστηρίου το πρωί της περασμένης Δευτέρας. Την σύντροφο του και τα δυο τους παιδιά τα είδε μετά από έξι μήνες, στις 24 Αυγούστου. Ήταν σε απομόνωση.
Αν εκδοθεί στις ΗΠΑ, ο Ασάνζ αντιμετωπίζει κατηγορίες που επισύρουν 175 χρόνια κάθειρξης. Ο Τραμπ τον θέλει ως «λάφυρο» στην προεκλογική του εκστρατεία;
Μια από τις αποκαλύψεις που ετοιμάζει η υπεράσπιση, είναι ότι ο Τραμπ πρότεινε στον Ασάνζ μια συμφωνία. Να του χορηγήσει χάρη, όπως έχει κάθε Αμερικανός πρόεδρος το δικαίωμα, με τον όρο ο Ασάνζ να δηλώσει ότι η Ρωσία δεν έπαιξε κανένα ρόλο στις αποκαλύψεις των emails της Χίλαρι Κλίντον από τα wikileaks, πριν από τις εκλογές του 2016. Την πρόταση είχε μεταφέρει το 2017 στον Αζάνζ ένας βουλευτής του αμερικανικού Ρεπουμπλικανικού κόμματος.
Ο τελευταίος παραδέχθηκε ότι έκανε την πρόταση αλλά υποστήριξε ότι ενεργούσε με δική του πρωτοβουλία. Δηλαδή ότι αν ο Τζούλιαν δεχόταν, ο βουλευτής θα ζητούσε από τον Τραμπ να του απονείμει χάρη.
Όλα δείχνουν ότι η δίκη είναι καθαρά πολιτική.
Δεν υπάρχει νομική βάση στις κατηγορίες περί κατασκοπείας κλπ. Το αμερικανικό κατηγορητήριο αναφέρεται σε 18 αδικήματα που σχετίζονται αποκλειστικά με τις δημοσιεύσεις αμερικανικών κρατικών εγγράφων. Οι δημοσιεύσεις περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, τα διπλωματικά τηλεγραφήματα των ΗΠΑ και το Γκουαντάναμο. Αποκαλύπτουν διαφθορά, βασανιστήρια και εγκλήματα πολέμου.
Το προηγούμενο που θα δημιουργήσει το Ηνωμένο Βασίλειο αν εκδώσει τον Ασάνζ, που είναι Αυστραλός πολίτης, για να δικαστεί με νόμους μιας άλλης χώρας, θα είναι η χαριστική βολή στη διεθνή ερευνητική δημοσιογραφία.. Την επόμενη φορά που ένας δημοσιογράφος θα αποκαλύψει τα μυστικά μιας άλλης χώρας, η τελευταία θα ζητάει την έκδοση του για παραβίαση κρατικών μυστικών. Ή θα τον απαγάγει για να τον δικάσει στο δικό της Γκουαντάναμο, αν τα θιγόμενα είναι αυταρχικά καθεστώτα. Θα μπορούσε παραδείγματος χάριν ο Ερντογάν να ζητήσει την έκδοση ενός Έλληνα ρεπόρτερ, πράγμα μάλλον απίθανο καθώς το είδος είναι υπό εξαφάνιση.
Παρόλα αυτά δεν υπάρχει μεγάλη αντίδραση στον διεθνή δημοσιογραφικό κόσμο..
Έχει να κάνει με επαγγελματικές αντιζηλίες και κυρίως με τον φιλοαμερικανισμό ακόμη και της «αριστερής», τύπου Guardian, βρετανικής δημοσιογραφίας που θα έπρεπε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο τις αντιδράσεις. Δεν του συγχωρούν ότι οι αποκαλύψεις του στράφηκαν και κατά της Χίλαρυ Κλίντον, το 2016 και πιθανώς επηρέασαν το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών.
Αλλά στους απλούς πολίτες οι αντιδράσεις είναι μεγάλες. Τη δεύτερη μέρα των ακροάσεων, το αυστραλέζικο γραφείο της Διεθνούς Αμνηστίας παρέδωσε στο Αμερικανικό Προξενείο ένα ψήφισμα με 400.000 υπογραφές, το οποίο καλεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ να άρει τις κατηγορίες εναντίον του Τζούλιαν Ασάνζ και να τερματίσει την εκστρατεία για την έκδοσή του.
Το ίδιο ζητούν πολιτικοί και προσωπικότητες με διεθνή απήχηση. Ο διάσημος μουσικός Ρότζερ Γουότερς των Pink Floyd δήλωσε: «Το 2010 ο Τζούλιαν Ασάνζ μαζί με την Τσέλσι Μάνινγκ- την πηγή του Τζούλιαν που μπαινοβγαίνει στη φυλακή, παρά τη χάρη του προέδρου Ομπάμα- έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη δημοσίευση διαβαθμισμένων εγγράφων σχετικά με τη στρατιωτική δραστηριότητα των ΗΠΑ στο Ιράκ και το Ιράν. Το βίντεο που είχαν δημοσιεύσει, το έχω κοινοποιήσει εδώ και τρία χρόνια. Αν ο Τζούλιαν είναι ένοχος, είμαι και εγώ. Ας έρθουν να με συλλάβουν. Είμαι έτοιμος να παραδοθώ”.