Πριν ακριβώς τριάντα χρόνια, στις 18 Αυγούστου του 1991, μια ομάδα σκληροπυρηνικών υψηλόβαθμων Σοβιετικών, πολιτικών και στρατιωτικών,  επισκέφτηκε ξαφνικά τον πρόεδρο της χώρας, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ στη ντάτσα του στην Κριμαία. Προηγουμένως, μια ομάδα υπό τις διαταγές τους, είχε κόψει τις επικοινωνίες  της ντάτσα, όπου ο  Σοβιετικός ηγέτης περνούσε τις διακοπές του.

H «συμμορία των 8», ζήτησε από τον Γκορμπατσώφ να κηρύξει ο ίδιος τον στρατιωτικό νόμο ή διαφορετικά να παραιτηθεί υπέρ του αντιπροέδρου του, ώστε «να επιβληθεί τάξη στη χώρα». Ο μεταρρυθμιστής Σοβιετικός ηγέτης αρνήθηκε και τέθηκε υπό κράτηση και οι πραξικοπηματίες κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Αλλά τα νέα προκάλεσαν διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας, κυρίως στη Μόσχα, με πρωτοστάτη τον Μπόρις Γέλτσιν, σύμμαχο αλλά και επικριτή του  Γκορμπατσώφ.

Το πραξικόπημα ήταν κακά σχεδιασμένο και κατέρρευσε σε δύο μέρες. Ο Γκορμπατσώφ επέστρεψε στην πρωτεύουσα, αλλά δεν μπόρεσε ποτέ να ξαναπάρει τα πράγματα στα χέρια του. Υπερφαλαγγίστηκε από τον Γέλτσιν, πρόεδρο της ρωσικής ομοσπονδίας (μιας από τις 15 σοβιετικές δημοκρατίες). Η Σοβιετική Ένωση κατέρρευσε τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς.

Καταλυτικό ρόλο στην αποδιάρθρωση της σοβιετικής αυτοκρατορίας είχε παίξει το «Βιετνάμ των Ρώσων»: η ήττα του «Κόκκινου Στρατού» στο Αφγανιστάν. Η σοβιετική εισβολή το 1979 και ο πόλεμος που ακολούθησε, είχαν προκαλέσει μεγάλη οικονομική αιμορραγία και σημαντικές απώλειες. Δεκαπέντε χιλιάδες Σοβιετικοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους, ενώ καταστράφηκαν 450 σοβιετικά αεροπλάνα, 147 τανκς, 1314 οχήματα μεταφοράς προσωπικού κλπ Τουλάχιστον 800.000 Αφγανοί σκοτώθηκαν και εκατομμύρια εγκατέλειψαν τη χώρα ως πρόσφυγες.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης ότι ο σοβιετικός στρατός είχε κάνει τα ίδια επιτελικά λάθη που έκανε ο αμερικανικός, 20 και πάνω χρόνια αργότερα. Επεδίωξε να δημιουργήσει και να εκπαιδεύσει έναν τακτικό αφγανικό στρατό μεγέθους 300.000 ανδρών, ακριβώς τόσους άνδρες είχε στα χαρτιά και ο στρατός που δημιούργησαν οι Αμερικανοί και ο οποίος κατέρρευσε πρόσφατα. Όπως έγινε και τελευταία, ο τοπικός στρατός δεν μπορούσε, χωρίς ενεργή σοβιετική στρατιωτική υποστήριξη, να αντιμετωπίσει τους αντάρτες Μουζαχεντίν στα κακοτράχαλα αφγανικά εδάφη και οι στρατιώτες αυτομολούσαν.