Με κυβερνητική πρωτοβουλία και διαρροές από το Μεγάρου Μαξίμου, έχει ξεκινήσει μια άτυπη συζήτηση για νέα αλλαγή του εκλογικού νόμου, τον οποίο είχε ψηφίσει η ΝΔ μετά την ανάδειξη της στην εξουσία το 2019.
Ο αρχικός κυβερνητικός σχεδιασμός προέβλεπε ότι μετά τις πρώτες εκλογές με τον νόμο της απλής αναλογικής (που δεν μπορεί να αλλάξει) θα εφαρμοζόταν στις επόμενες ο νεοδημοκρατικός νόμος. Προβλέπει ενίσχυση σε έδρες του πρώτου κόμματος, με το bonus να αυξάνεται σταδιακά, ανάλογα με το εκλογικό του ποσοστό.
Αλλά μετά την εκλογή Ανδρουλάκη στο ΚΙΝΑΛ, που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις αποσπά ψηφοφόρους και από τη ΝΔ, η πιθανότητα σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης Μητσοτάκη και στις δεύτερες εκλογές απομακρύνεται ακόμη περισσότερο. Οταν μάλιστα η κυβέρνηση «προφανέστατα έχει εισέλθει σε περίοδο φθοράς», σημείωνε προχθές ο Α.Καρακούσης, διευθυντής στο Βήμα της Κυριακής, σε ένα από τα ..φιλικά πυρά που δέχεται τελευταία η κυβέρνηση.
Η ίδια εφημερίδα επανέφερε τις πληροφορίες για νέα αλλαγή του εκλογικού νόμου, η οποία, όπως έγραφε «απασχολεί και το Μέγαρο Μαξίμου. Θεωρείται βέβαιο ότι θα έχει πολιτικές επιπτώσεις, καθώς θα καταδείξει την ανησυχία της κυβέρνησης και θα αντιμετωπιστεί ως κίνηση καιροσκοπισμού. Όμως ορισμένες πηγές επιμένουν ότι παρά το κόστος της, θα συμπέσει με τις διαθέσεις μιας σημαντικής μερίδας ψηφοφόρων, οι οποίοι δεν επιθυμούν την επιστροφή στην πολιτική αναταραχή και αβεβαιότητα».
Ακόμη πιο ανοικτά παρουσιάζονται οι κυβερνητικές σκέψεις την Κυριακή στο «Πρώτο Θέμα». Το κύριο άρθρο της εφημερίδας (Γρηγόρης Τζιοβάρας) γράφει ότι «ο κ. Μητσοτάκης έχει εκμυστηρευτεί σε συνεργάτες του ότι αποκλείεται να αναζητήσει δεκανίκι για να σχηματίσει κυβέρνηση, εφόσον δεν έχει αυτοδυναμία το κόμμα του. «Εμείς δεν θα κυβερνήσουμε με… Καμμένους», δηλώνουν στη Νέα Δημοκρατία, όταν ερωτώνται αν θα συνεργάζονταν με κάποιο μικρότερο κόμμα κατά το πρότυπο των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ».
Διαβάστε επίσης: Αλλαγή εκλογικού νόμου και τριπλές κάλπες;
Επειδή το σενάριο και τρίτων διαδοχικών εκλογών θα έκανε έξω φρενών ακόμη και τον τελευταίο γραφειοκράτη στις Βρυξέλλες, το ρεπορτάζ μεταφέρει τυχοδιωκτικές απόψεις από το εσωτερικό της κυβέρνησης:
«Υπάρχουν χώρες, όπως η Γαλλία, που κυβερνώνται από ισχυρούς ηγέτες, όπως ο Εμανουέλ Μακρόν, που στον πρώτο γύρο των γαλλικών εκλογών ψηφίστηκε από το 24% όσων πήγαν να ψηφίσουν», σημειώνουν χαρακτηριστικά. «Δεν είναι, λοιπόν, δυνατόν εμείς να έχουμε ένα κόμμα που να χρειάζεται να φτάσει στο 40% για να αποκτήσει πλειοψηφία που να του επιτρέπει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του», προσθέτουν και υποστηρίζουν ότι «η κυβέρνηση χρειάζεται να ξαναδεί τον εκλογικό νόμο που ψήφισε και να τον προσαρμόσει στα νέα δεδομένα της πολιτικής σκηνής»».
Δεν χρειάζεται φυσικά να υπογραμμιστεί ότι το γαλλικό σύστημα είναι προεδρικό και τελείως διαφορετικό από το ελληνικό.Kαι σε κάθε περίπτωση, ότι ο Γάλλος πρόεδρος πρέπει να πάρει στον δεύτερο γύρο πάνω από 50% για να εκλεγεί, ενώ μπορεί να μην ελέγχει τη Βουλή.Το πρόβλημα είναι ότι η παραπάνω αντίληψη είναι επικίνδυνη: αν δεν βολεύει την κυβέρνηση ο νόμος που η ίδια ψήφισε, αλλάζει τον νόμο επειδή έχει την πλειοψηφία. Δηλαδή η πλειοψηφία μπορεί να κάνει ότι θέλει.
Την άποψη αυτή διατύπωσε τελευταία, δυστυχώς, και ο πρόεδρος της Βουλής, με αφορμή την αφαίρεση λόγου από τον Π.Πολάκη: «Η Βουλή από το 1875 που καθιερώθηκε η αρχή της δεδηλωμένης έχει ένα τελικό όριο. Το τελικό όριο της Βουλής είναι η πλειοψηφία. Το τελικό καταφύγιο της Βουλής είναι η πλειοψηφία. Έχουμε θέμα συνταγματικότητος; Αποφασίζει πλειοψηφία. Έχουμε θέμα μομφής; Αποφασίζει η πλειοψηφία. Έχουμε θέμα παραβίασης του κανονισμού; Αποφασίζει η πλειοψηφία».
Στις δημοκρατίες πράγματι αποφασίζουν οι πλειοψηφίες, αλλά με σεβασμό στο Σύνταγμα και τους κανόνες του παιχνιδιού. Το γράμμα του Συντάγματος δίνει τον τελευταίο λόγο στην πλειοψηφία, αλλά το πνεύμα του είναι ότι πρέπει η πλειοψηφία να σέβεται τα δικαιώματα της μειοψηφίας. Το κρίσιμο αυτό θέμα είχε αναδειχθεί το 1985, στις διαδικασίες για την εκλογή του Χρήστου Σαρτζετάκη ως προέδρου της Δημοκρατίας. Για να αποφύγει τις διαρροές βουλευτών στην οριακή ψηφοφορία, το ΠΑΣΟΚ που είχε την πλειοψηφία, αποφάσισε τα ψηφοδέλτια να έχουν πράσινο(για το «ναι») και μπλε(για το «οχι») χρώμα, κατά παράβαση κάθε έννοιας μυστικότητας και πολιτικού πολιτισμού.
Η μέθοδος εγκρίθηκε, τραυματίζοντας βαθιά τη λειτουργία του Κοινοβουλίου και της Δημοκρατίας. Ηταν η απαρχή της πολιτικής κρίσης που κορυφώθηκε το 1989-90, στοίχισε πολύ στη χώρα, οδήγησε σε πολιτική αστάθεια και διαδοχικές εκλογές. Γιατί το ΠΑΣΟΚ, με την πλειοψηφία του, ψήφισε την τελευταία στιγμή έναν εκλογικό νόμο, με βάση τον οποίο η ΝΔ δεν κέρδιζε την αυτοδυναμία ούτε με ποσοστό 47%!
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με το «Πρώτο Θέμα», στο Μέγαρο Μαξίμου ορισμένοι σκέφτονται όχι το αν πρέπει, αλλά πότε είναι καλύτερα να τον αλλάξουν: «Ορισμένοι, μάλιστα, έχουν την άποψη ότι αμέσως μετά την αλλαγή (του εκλογικού νόμου) θα πρέπει να προκηρυχθούν εκλογές, ενώ άλλοι αντιτείνουν ότι θα πρέπει η τροποποίηση να γίνει σε χρόνο μακριά από τις κάλπες ώστε οι πολίτες να κατανοήσουν τους λόγους οι οποίοι επέβαλαν την αλλαγή».
Ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει αποφασίσει και πολλά θα εξαρτηθούν από τις δημοσκοπικές επιδόσεις, ιδίως της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ, το φθινόπωρο. Σε μια σχετική συζήτηση στο Action24, o δημοσιογράφος Αντώνης Παπαγιαννίδης θύμισε την απάντηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, όταν ο αρμόδιος υπουργός τού πρότεινε να αλλάξει τον εκλογικό νόμο, που η ίδια η ΝΔ είχε ψηφίσει, για να μην βγει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1993: «καραγκιόζης δεν γίνομαι».
Από τότε όμως πολλά έχουν αλλάξει, το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης και του πολιτικού προσωπικού έχουν και άλλο υποβαθμιστεί. Με την πολύπλευρη κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα, τα επιτόκια του 10ετούς ομολόγου να απογειώνονται και το μνημόνιο να παραφυλάει στη γωνία, η παραβίαση των κανόνων του παιχνιδιού, αυτό το μίνι-πραξικόπημα στο όνομα της πλειοψηφίας, θα έσπρωχνε τη χώρα στη δίνη μιας μεγάλης πολιτικής όξυνσης. Αλλά τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί, με μια κυβέρνηση που ειδικεύεται στα καραγκιοζιλίκια.
Άρθρο του Στ. Κούλογλου στο tvxs.gr
