Uber: η δυστοπία του 21ου αιώνα

Permalink

Στην τελευταία, εξαιρετική ταινία του Κεν Λόουτς «Δυστυχώς απουσιάζατε» (Sorry we missed you) ο πρωταγωνιστής Ρίκι βουτάει στα θολά νέρα των φηφιακών πλατφορμών, τύπου Uber. Πουλάει το αυτοκίνητο της γυναίκας του, το μοναδικό της οικογένειας, ως προκαταβολή για να αγοράσει με δόσεις ένα μικρό βανάκι και να δουλέψει σε μια εταιρεία κούρριερ.

Όπως συμβαίνει στη  λεγόμενη οικονομία διαμοιρασμού, ο Ρίκι δεν είναι μισθωτός της εταιρείας, δεν έχει ασφάλιση ούτε σταθερό ωράριο εργασίας. «Δεν δουλεύεις για μας, δουλεύει με εμάς», του λέει ο επιστάτης Μαλόνι, πριν δείξει το πραγματικό, σκληρό του πρόσωπο. «Το μέλλον είναι στα χέρια σου. Είσαι έτοιμος για αυτό;»

Πολύ γρήγορα, ο Ρίκι θα συνειδητοποιήσει ότι δεν έχει ούτε δικαίωμα να κάνει πιπί. Οι παραδόσεις που του ανατίθενται είναι τόσες πολλές, ώστε αναγκάζεται να ουρεί σε ένα πλαστικό μπουκάλι, μέσα στο βανάκι του. Οι κινήσεις του παρακολουθούνται λεπτό προς λεπτό από την εταιρεία, από το ψηφιακό μηχανάκι (barcode scanner) που κουβαλάει, κολλημένο σαν βδέλλα επάνω του.

Και οταν το τελευταίο καταστρέφεται μετά από μια συμπλοκή με διαρρήκτες, o επιστάτης τηλεφωνεί στον Ρίκι, τραυματισμένο στο νοσοκομείο, για να τον πληροφορήσει ότι πρέπει να πληρώσει 1000 λίρες στην εταιρεία για να το αντικαταστήσει.

Διαβάστε επίσης: Κούλογλου και Κεν Λόουτς στο Ευρωκοινοβούλιο: Κανείς δεν… απουσίαζε! [Βίντεο]

Η ίδια ακριβώς ιστορία επαναλαμβάνεται στην περίπτωση της Uber. Oταν εμφανίζεται σε μια καινούργια πόλη, προσπαθεί να σαγηνεύσει τους  υποψήφιους συνεργάτες της, οδηγούς των δικών τους οχημάτων. Τους υπόσχεται ότι θα είναι πλέον ελεύθεροι επαγγελματίες και θα αμείβονται καλά, χάρις στον εξελιγμένο αλγόριθμό της.

Στην αρχή, δίνει μεγάλα ποσοστά από τα κόμιστρα και bonus στους οδηγούς καθώς και κίνητρα στους πελάτες (στη Μεγ. Βρετανία μέχρι και 50 λίρες, αν φέρουν ένα φίλο στην υπηρεσία) με σκοπό να παραμερίσει τα ταξί και να προσελκύσει  πολλούς οδηγούς, ώστε ο πελάτης να βρίσκει φθηνό μεταφορικό μέσο σε 2 λεπτά. Χάνει χρήματα, όχι τα δικά της αλλά των επενδυτών στις start up σε κάθε χώρα, για να κυριαρχήσει με αθέμιτες πρακτικές στην αγορά.

Αλλά ο μήνας του μέλιτος για τους οδηγούς τελειώνει σύντομα. Οπως ο στόλος της Uber αυξάνεται, ο χρόνος που πρέπει να περιμένουν οι οδηγοί για να βρουν πελάτη αυξάνεται επίσης. H Uber ανεβάζει το ποσοστό της από το κόμιστρο από το 20 στο 25%. Πολλές φορές  στο 35%, ενώ οι φυσικά οι οδηγοί δεν έχουν κανένα έλεγχο στην τιμή που προσδιορίζει ο αλγόριθμος.

Διαβάστε επίσης: Αποκαλύψεις για παγκόσμιο σκάνδαλο διαπλοκής της Uber, με εμπλοκή και του Εμανουέλ Μακρόν

Η βρετανική εφημερίδα Guardian, που έφερε στο φως πρόσφατα τα αποκαλυπτικά  144.000 εσωτερικά έγγραφα της εταιρείας, παρουσιάζει την περίπτωση του Χάντι, ενός οδηγού στο Λονδίνο, που  ξεκίνησε ενθουσιασμένος με την υπηρεσία, πριν βρεθεί να εργάζεται 14 ώρες τη μέρα για να κερδίζει όσα χρήματα έβγαζε στην αρχή με 5 ώρες δουλειά. Στο τέλος το εισόδημά του ήταν τόσο μικρό, ώστε μπήκε σε ένα κρατικό πρόγραμμα κοινωνικής υποστήριξης. «Οι Βρετανοί φορολογούμενοι επιδοτούν εμμέσως την Uber», λέει ο Χάντι.

Κανείς δεν θα τον υποστηρίξει όταν βρεθεί αντιμέτωπος με 5 μεθυσμένους πελάτες, όπως ακριβώς και ο Ρίκι , στην ταινία του Κεν Λόουτς, που όχι μόνο μένει αβοήθητος όταν δέχεται επίθεση αλλά πρέπει να πληρώσει και τα σπασμένα. Είναι ένα πρόγραμμα φτιαγμένο για να στύβει τους οδηγούς και να αποφέρει όσο περισσότερα κέρδη για την εταιρεία.

Στο «Δυστυχώς απουσιάζατε», οι σχέσεις του Ρίκι  με τη γυναίκα του και τα παιδιά του κλονίζονται,  καθώς είναι υποχρεωμένος να λείπει συνεχώς από το σπίτι και να δουλεύει υπό συνεχές στρες. Το ίδιο συμβαίνει με πολλούς οδηγούς της Uber, που αγόρασαν με δόσεις αυτοκίνητο προκειμένου να μπουν στον στόλο της εταιρείας και τώρα εργάζονται  μέρα νύχτα απλώς για να ξεπληρώσουν το χρέος.

Διαβάστε επίσης: Σκάνδαλο Uber: Ο Μακρόν, η ΝΔ και μια ηχηρή σιωπή

Η Uber υποστηρίζει ότι οι οδηγοί της είναι ανεξάρτητοι συνεργάτες και δεν δικαιούνται ασφάλιση, ούτε μπορούν να φτιάξουν συνδικάτα αφού δεν είναι εργαζόμενοι. Μετά από 6 χρόνια δικαστικής διαμάχης, το Ανώτατο Δικαστήριο της Μεγάλης Βρετανίας αποφάσισε ότι πρόκειται για εργαζόμενους που δικαιούνται κατώτατο μισθό.

Σε άλλες χώρες δεν υπάρχει ανάλογη νομοθεσία, ενώ γενικώς τα εκατομμύρια των εργαζόμενων στην οικονομία του διαμοιρασμού, ντιλιβεράδες, κούριερ, οδηγοί κλπ  υποπληρώνονται, έχουν πολύ λιγότερα δικαιώματα από τους παραδοσιακούς εργαζόμενους και στερούνται συνδικαλιστικής υποστήριξης. Βρίσκονται στο έλεος της εταιρείας με την οποία συνεργάζονται και έχουν πλήρως απωλέσει το δικαίωμα να ελέγχουν το χρόνο και την προσωπική τους ζωή.

Uber και σία, αποτελούν την πεμπτουσία της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, που ενώ υπόσχεται ανεξάρτητους εργαζόμενους-πολίτες που κρατούν την τύχη στα χέρια τους, τους μετατρέπει στην πραγματικότητα  σε υπηρέτες μεγάλων, ισχυρών και απρόσωπων εταιρειών. Πρόκειται για μια μορφή σύγχρονης σκλαβιάς, που υπογραμμίζει πόσο απαραίτητη είναι η συλλογική δράση και η κοινωνική αλληλεγγύη.

Οι φωτογραφίες από την ταινία του Κεν Λόουτς

Διαβάστε επίσης: Καυτά ερωτήματα για τις σχέσεις Μητσοτάκη – ΝΔ με την Uber

 

Άρθρο του Στ. Κούλογλου στο tvxs.gr


(Visited 14 times, 1 visits today)

Read more:
Υποκρισία...
Υποκρισία…

Σκίτσο του Γιάννη Δερμεντζόγλου

Close