«Για την Ελλάδα, ο Μάρτης θα είναι ο πιο δύσκολος μήνας της πρόσφατης ιστορίας της», μου έλεγε πριν από 15 μέρες ένας ανώτατος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης: από τις κατηγορίες που ξεκίνησαν τρεις μήνες πριν ότι η Ελλάδα δεν προστατεύει τα σύνορα της Ευρώπης μέχρι τις τελευταίες για τα hot spot, οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ ήξεραν ότι το σχέδιο «Ελλάδα- αποθήκη ψυχών» ήταν σε πλήρη εξέλιξη. Με την εξαίρεση τις καθυστερήσεις στα hot spot, που απλώς έδωσαν προσχήματα για κατηγορίες, η ελληνική κυβέρνηση το πάλεψε αλλά η μάχη ήταν άνιση: Το προσφυγικό δεν κατάφερε να ελέγξει ούτε η Μέρκελ. Πρόκειται για την την πρώτη μεγάλη ήττα, στην κατά τα άλλα άνετη και τυχερή, πολιτική καριέρα της.
Θα κοστίσει πολύ ακριβά στην άλλοτε Ενωμένη Ευρώπη αυτή η απίστευτη υπαναχώρηση από τις ιδρυτικές της αρχές. Η συνθήκη της Γενεύης για το άσυλο-που προβλέπει ατομική εξέταση κάθε προσφυγής κι όχι συλλογική απόρριψη ομάδων σε εθνική ή θρησκευτική βάση- η συνθήκη Σένγκεν, οι αποφάσεις κορυφής για την κατανομή των προσφύγων, η όποια αλληλεγγύη είχε απομείνει, όλα έχουν γίνει κουρέλια. Ήδη σήμερα ο πρωθυπουργός της Τσεχίας δήλωσε ότι, σε περίπτωση επικράτησης του Brexit στο επερχόμενο δημοψήφισμα στην Μεγ. Βρετανία, θα εξέταζε και η χώρα του το ενδεχόμενο αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια πολιτική και ηθική κρίση που ξεκίνησε από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκαν, με αφορμή την λιτότητα, η Ελλάδα και οι άλλες χώρες του νότου από την ηγεμόνα του Βερολίνου, μετατρέπεται πλέον σε γενικευμένη αποσταθεροποίηση μιας Ένωσης που δεν ενδιαφέρεται παρά για τον παρά: o πολύς «είναι η εφαρμογή ηλίθιε» Σόιμπλε, γιατί άραγε δεν αντιδρά όταν τα κράτη μέλη καταπατούν την μια μετά την άλλη αποφάσεις και συμφωνίες;
Το θέμα βέβαια δεν είναι πλέον να κλαίμε την ασθενή που αργοπεθαίνει, τουλάχιστον με την σημερινή της μορφή, αλλά να απαντήσουμε στο κρίσιμο ερώτημα: Και τώρα τι κάνουμε; Η Ελλάδα μετατρέπεται αναπόφευκτα σε «πάρκινγκ προσφύγων» και θα παραμείνει για κάμποσο διάστημα. Ακόμη και αν προχωρήσει το σχέδιο ΝΑΤΟ, που τορπιλίζει ήδη η Τουρκία στη πράξη, το προσφυγικό δεν μπορεί να εναποτεθεί στα στρατά. Ούτε στα νατοϊκά, ούτε όμως πέρα από τις έκτακτες ανάγκες, και στα ελληνικά.
Το πρώτο είναι να διαφυλάξουμε τις πανανθρώπινες και ευρωπαϊκές αξίες, όπως κάνουν στα νησιά τους τελευταίους μήνες και όπως έχει κάνει η Ελλάδα κι άλλες φορές στην ιστορία της. Η αξιοθαύμαστη στάση των κατοίκων των νησιών, των πολιτών και των εθελοντών σε όλη την Ελλάδα, έχει αναβαθμίσει την εικόνα της χώρας ,μετά από χρόνια συκοφαντίας. Και για αυτόν το λόγο, οι πρόσφυγες πρέπει να τύχουν ανθρώπινης μεταχείρισης, σύμφωνα με τους διεθνείς νόμους. Στους αντίποδες των ξενοφοβικών αντιδράσεων σε όλη την Ευρώπη, για την ελληνική συμπεριφορά πρέπει να ενημερωθεί όλος ο πολιτισμένος κόσμος. Και αυτό πρέπει να γίνει, επιτέλους, συστηματικά.
Το δεύτερο είναι ότι η χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει δύο κρίσεις ταυτόχρονα. Αδυνατισμένη από την μακρόχρονη οικονομική κρίση, η Ελλάδα δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνη της το πάρκινγκ των προσφύγων. Πρέπει να ζητηθεί γενναία οικονομική βοήθεια. Και αν η Τουρκία συνεχίζει να αθετεί τις συμφωνίες-παίζοντας και ύποπτα παιχνίδια όπως προχθές με το Καστελόριζο- τότε τα 3 δις που προβλέπονται στις σχετικές συμφωνίες πρέπει να έρθουν στην Αθήνα, όχι να πέσουν στην μαύρη τρύπα της Άγκυρας. Ο πιο δύσκολος Μάρτης στην ιστορία της χώρας πρέπει να αντιμετωπιστεί με εμμονή στις ανθρωπιστικές αξίες, ψυχραιμία και ρεαλισμό.
