Στο πολιτιστικό κέντρο των Βρυξελλών «Botanique» συναντήθηκαν σκηνοθέτες, δημοσιογράφοι, ακτιβιστές και Whistleblower
Ρούντολφ Έλμερ, Στέλιος Κούλογλου, Έρικ Μπεν Άρτζι
Φώτο: Konstanze Kriese
|
Μέχρι σήμερα οι πληροφοριοδότες είναι ως επί το πλείστον δίχως προστασία και αναγνώριση. Αυτό το Σαββατοκύριακο, ο συνάδελφος της Μαρτίνας, ο έλληνας δημοσιογράφος και σκηνοθέτης, Στέλιος Κούλογλου, ο οποίος είναι ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, διοργάνωσε ένα διήμερο φεστιβάλ ταινιών, στο επίκεντρο του οποίου ήταν οι πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος, whistleblowes. Αλλά αυτό δεν ήταν το μόνο. Οι κινηματογραφιστές που έκαναν τις ταινίες αλλά και oι δημοσιογράφοι και πληροφοριοδότες που απεικονίζονται στις ταινίες, πήραν το λόγο. Ανάμεσα σε αυτούς ο Eric Ben Artzi (πρώην τραπεζικό στέλεχος της Deutsche Bank), ο Raphael Halet (σκάνδαλο Luxleaks) και ο Rudolf Elmer (πρώην τραπεζικό στέλεχος της Julius Baer Bank)
Στον μικρό κινηματογράφο πίσω από την ροτόντα του πολιτιστικού κέντρου «Botanique» στο Βοτανικό Κήπο στις Βρυξέλλες προβλήθηκαν ντοκιμαντέρ και ταινίες σχετικά με τη ζωή των whistleblowers. Το αργότερο κατά την προβολή του δεύτερου ντοκιμαντέρ, της 11χρονης πλέον ταινίας του εμπνευστή του φεστιβάλ, Στέλιου Κούλογλου, κατέστη σαφές ότι η προστασία των πληροφοριοδοτών δεν είναι ένα νέο θέμα, ο τίτλος του ντοκιμαντέρ: «Πληροφοριοδότες, οι σύγχρονοι ήρωες» (2005). Ακόμα και εκείνη την εποχή, όταν τα Big Data δεν φαινόταν να αποτελούν το πρόβλημά μας, ήταν κοινοτοπία η παράνομη πρόσβαση των μυστικών υπηρεσιών στη ζωή των πολιτών ή ο σχεδιασμός των στρατιωτικών επιχειρήσεων πέραν του αμυντικού δόγματος. Ιδιαίτερα συγκινητικό ειδικά αυτές τις μέρες – το να ακούει κανείς τον Leonard Cohen – το τραγούδι του οποίου παρεμβάλλεται στη μέση της ταινίας.
 |
Υπήρχαν σε κάθε εποχή πληροφοριοδότες, των οποίων οι σύμφωνες με το κράτος δικαίου ανησυχίες για τις πρακτικές των εταιριών ή για την ηθική πυξίδα τους, τους οδήγησε να τα βγάλουν όλα στη φόρα με την κυριολεκτική έννοια της λέξης και να παρουσιάσουν στο κοινό, υλικό για φαινομενικά συνήθεις επιχειρηματικές πρακτικές ή στρατηγικές για την υποτιθέμενη εκπλήρωση καθηκόντων δημόσιας εξουσίας που αποδεικνύονται εγκληματικές. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πληροφοριοδότες χρειάστηκε να εμπιστευθούν δημοσιογράφους και δικηγόρους να συνεχίσουν την ύπαρξή τους ως πολίτες ή ακόμα και να ρισκάρουν τη ζωή τους. Αυτό το δείχνουν πολύ καθαρά το ντοκιμαντέρ Snowden, ΗΠΑ 2014, της Laura Poitras για το πεδίου εφαρμογής των παρακολουθήσεων της NSA ή το ντοκιμαντέρ «Offshore – Ο Elmer και το τραπεζικό απόρρητο της Ελβετίας», Ελβετία, το 2016. Ο Rudlof Elmer περιγράφει τόσο στην ταινία όσο και στη συνέχεια μιλώντας στο κοινό, τις προσωπικές συνέπειες των αποκαλύψεών του, που έφθασαν έως και στην ψυχολογική κατάρρευση του ίδιου αλλά των πλησιέστερων συγγενών του.
Κανείς δε μπορεί να ισχυριστεί ότι πολλά έχουν γίνει, στο μεταξύ, όταν χρειάστηκε επειγόντως προστασία πληροφοριοδοτών. Ακόμα και τώρα μια δημοσίευση προστατεύει και ασφαλίζει συχνά το εκρηκτικό υλικό, ενώ αφετέρου αυξάνονται οι απειλές προς τους δημοσιογράφους οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να προστατεύσουν τις πηγές τους. Για τους πληροφοριοδότες που κοινοποιούν τα κακώς κείμενα σε δημόσιες επιχειρήσεις, η κατάσταση είναι συχνά ακόμη πιο δύσκολη, επειδή οι εγκληματικές δραστηριότητες που ανακαλύπτουν, συχνά δε σχετίζονται άμεσα με το ευρύ κοινό.
 |
Σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, οι κανονισμοί για την προστασία των πληροφοριοδοτών ή για την προστασία των πηγών των δημοσιογράφων είναι διαφορετικοί. Αλλά οι αποκαλύψεις για τις τράπεζες, τις διεθνείς εταιρείες ή τις υπηρεσίες πληροφοριών δεν γνωρίζουν εθνικά σύνορα. Ακόμα και αυτό είναι ένας απτός λόγος για την ύπαρξη επιτέλους ευρωπαϊκών νομικών λύσεων για την προστασία των πληροφοριοδοτών και για την καλύτερη προστασία τους από το διεθνές δίκαιο..
Το φεστιβάλ κάλυψε με εντυπωσιακό τρόπο αυτά τα κενά.
 |
Την Τρίτη, 15 Νοεμβρίου η ομάδα μας συζητά στο πλαίσιο ενός συνεδρίου για τις πολιτικές συνέπειες και η Martina επίσης διοργανώνει μια ειδική συζήτηση, στις 29/11/2016 στις Βρυξέλλες, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την ελευθερία του τύπου και των μέσων ενημέρωσης, για το θέμα αυτό με υπόβαθρο την επιδείνωση των συνθηκών εργασίας για τους δημοσιογράφους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Πηγή: die Linke
To άρθρο στα γερμανικά εδώ
http://www.dielinke-europa.eu/article/10886.filmfestival-whistleblowing.html
