«Το μέτωπο του “Όχι” θα είχε κανονικά κερδίσει το δημοψήφισμα αλλά η κυβέρνηση “έκλεψε”». Αυτό πιστεύει η πλειοψηφία της αντιπολίτευσης που έχει ήδη κατέβει στους δρόμους από την Κυριακή το βράδυ. Ο Ερντογάν δε μπορεί πια να διευθύνει μια χώρα που έχει χωριστεί στα δυο.
του Ραγκίπ Ντουράν*
Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι που διαμαρτύρονταν για νοθεία και παρατυπίες στο δημοψήφισμα, φωνάζοντας, «Κλέφτη!», «Όχι σε όλα, αντίσταση παντού», διαδήλωσαν την Κυριακή το βράδυ σε Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη και άλλες μεγάλες πόλεις μετά τη μικρή νίκη του προέδρου Ερντογάν. Για πρώτη φορά από το 2002, χρονιά ανόδου στην εξουσία του ΑΚΡ (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν), το κυβερνών κόμμα έχασε την πλειοψηφία στις επτά πιο μεγάλες πόλεις, όπου το αποτέλεσμα ήταν σχετικά δύσκολο να νοθευτεί χάρη στην παρουσία εθελοντών-παρατηρητών μη-κυβερνητικών οργανώσεων.
Δύο είναι τα γεγονότα που εξασφάλισαν τη νίκη Ερντογάν: Η Ανώτατη Επιτροπή Εκλογών (YSK), η επίσημα υπεύθυνη υπηρεσία για τη διεξαγωγή των εκλογών και την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, εξήγγειλε στις 5 το απόγευμα της Κυριακής, ώρα που έκλειναν οι κάλπες, ότι «ψηφοδέλτια δίχως τη σφραγίδα της YSK θα καταμετρηθούν ως έγκυρα», κάτι που ο εκλογικός νόμος απαγορεύει. Επιπλέον, το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, που τελεί υπό τον απόλυτο έλεγχο της κυβέρνησης, ξεκίνησε ήδη από τις 6 μ.μ. τη δημοσίευση πλαστών αποτελέσματων, τα οποία αναπαράχθηκαν από όλα τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης, ενώ, σύμφωνα με το νόμο, τα ΜΜΕ είναι υποχρεωμένα να περιμένουν τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων από την Ανώτατη Επιτροπή Εκλογών. Το Anadolu έδινε αρχικά 67% υπέρ του «Ναι» και τελικά κατέβηκε στο 51%.
«Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος μας το ζήτησε και αποφασίσαμε να επικυρώσουμε τα ψηφοδέλτια που δεν έχουν τη σφραγίδα της YSK. Ο λόγος; Έπρεπε να ενεργήσουμε έτσι…», δήλωσε ο Πρόεδρος της YSK.
Το CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα) κύριο κόμμα της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης έχει καταθέσει αναφορές στην YSK, αμφισβητώντας τα αποτελέσματα του 60% των εκλογικών τμημάτων». «Η YSK νόθευσε το αποτέλεσμα», δήλωσε ο πρόεδρος του CHP, M.Κιλιτσντάρογλου. Το HDP (Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα), ο συνασπισμός των Κούρδων με την τουρκική Αριστερά, έχει κηρύξει το δημοψήφισμα άκυρο. «Από το Α ως το Ω, η κυβέρνηση και η YSK ενέργησαν ενάντια στο νόμο και το σύνταγμα», δήλωσε ο Οσμάν Μπαϊντεμίρ, ο εκπρόσωπος του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος στο Κοινοβούλιο της Άγκυρας. Υπενθύμισε, ότι οι δύο συμπρόεδροι, 12 βουλευτές εκ των 60 και πάνω από τέσσερις χιλιάδες θεσμικοί ιθύνοντες -συμπεριλαμβανομένων εκλεγμένων δημάρχων- ήταν στη φυλακή τουλάχιστον εδώ και δύο μήνες.
Η κυβέρνηση, επίσης δεν είναι πολύ χαρούμενη με το αποτέλεσμα. Παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός εκφώνησε τον διάσημο αυτοσυγχαρητήριο λόγο του από τα κεντρικά γραφεία του ΑΚΡ στην Άγκυρα, αρκετά από τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος δηλώνουν ότι ανέμεναν μεγαλύτερη πλειοψηφία. Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Ρ. Ταγίπ Ερντογάν, από το μεγάλο παλάτι του με τα χιλιάδες δωμάτια, πραγματοποίησε παρέμβαση σε τόνο ρεβανσιστικό: «Τώρα το Κοινοβούλιο πρέπει να επαναφέρει τη θανατική ποινή. Διαφορετικά θα έχουμε κι άλλο δημοψήφισμα», είπε.
«Και τώρα Χάος… Ο Ερντογάν δεν μπορεί να κυβερνήσει τη χώρα, το ήμισυ του πληθυσμού της οποίας έχει κατηγορηθεί για τρομοκρατία. Υποτίθεται πως έχει κερδίσει αλλά ξέρει ότι έχει χάσει», εκτιμά η Αϊσέ Γιλντιρίμ, αρθρογράφος της εφημερίδας Cumhuriyet.
«Αυτή η σύγκρουση θα πρέπει να λυθεί στο δικαστήριο. Γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει τρόπος να προσβάλλουμε τις αποφάσεις της YSK. Αλλά θα πάμε στο Στρασβούργο στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο Ερντογάν έχει ρίξει την Τουρκία στη φωτιά», δήλωσε o Φ. Σαγλάρ, βουλευτής του CHP.
Οι συνταγματικές τροποποιήσεις που επιβεβαιώθηκαν από το δημοψήφισμα της Κυριακής δε θα τεθούν σε ισχύ νωρίτερα από το 2019, όταν οι πρώτες προεδρικές εκλογές θα διεξαχθούν την ίδια ημέρα με τις βουλευτικές. «Ο Ερντογάν πιθανότατα να καταφύγει σε πρόωρες εκλογές επειδή όσος περισσότερος χρόνος περνά, τόσο περισσότερο κινδυνεύει να χάσει», εκτιμά ο Τζελάλ Μπασλαντζίκ, Διευθυντής Σύνταξης της ιστοσελίδας Artı Gerçek (περισσότερη αλήθεια).
(*) Ραγκίπ Ντουράν (Ragıp Duran), Κωνσταντινούπολη, 1954. Δημοσιογράφος από το 1978. Έχει εργαστεί για πολλές ημερήσιες εφημερίδες της Τουρκίας, για το Πρακτορείο France Presse, την Libération και το BBC. Φοίτησε στο CFPJ του Παρισιού (1983) και υπήρξε υπότροφος του Nieman Journalism Lab στο Πανεπιστήμιο Harvard της Βοστώνης (2000). Συγγραφέας 3 βιβλίων κριτικής των τουρκικών ΜΜΕ.
Πηγή: Tvxs
