Δεν υπάρχει πολιτική δολοφονία χωρίς σοβαρές ιστορικές επιπτώσεις. Το 1914, η δολοφονία του Αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερνινάρδου στο Σεράγεβο, ήταν η αφορμή για τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι δολοφονίες του Τζών Κένεντι το 1963, του Μπομπ Κένεντι και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ το 1968, τριών ανθρώπων που ο καθένας με το δικό του τρόπο οραματιζόταν ένα καλύτερο μέλλον, άλλαξαν την πορεία της ιστορίας: οδήγησαν στην εκλογή του Ρίτσαρντ Νίξον και στη συντηρητική αντεπανάσταση, της οποίας ο επόμενος αποφασιστικός σταθμός ήταν η εκλογή του Ρόναλντ Ρέηγκαν το 1980. Tρεις δολοφονίες, διαμόρφωσαν την εικόνα των σημερινών ΗΠΑ και της νεοφιλελεύθερης ανθρωπότητας.
Στην Ελλάδα, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα αποτέλεσε την αρχή του τέλους των νεοναζί. Πενήντα χρόνια πριν στη Θεσσαλονίκη, η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη προκάλεσε την περιβόητη ερώτηση: «ποιος κυβερνά αυτή τη χώρα;». Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, στον οποίο αποδίδεται, την έχει διαψεύσει, αλλά το σίγουρο είναι ότι η δολοφονία του βουλευτή της Αριστεράς αποκάλυψε ένα ισχυρό παρακράτος, το οποίο είχε ξεφύγει από τον έλεγχο του μετεμφυλιακού, επίσημου κράτους και της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής αποχώρησε από την Ελλάδα 6 μήνες μετά και το δολοφονικό «τρίκυκλο της χούντας» οδήγησε τη χώρα, μέσα από την πολιτική ανωμαλία των επόμενων ετών, στη δικτατορία του 1967.
Μόλις αυτές τις μέρες, 34 χρόνια μετά, η Σουηδική αστυνομία ανακοίνωσε ότι εντόπισε τον δολοφόνο του πρώην πρωθυπουργού ‘Ολαφ Πάλμε. Είναι όμως πολύ αργά: o φερόμενος ως δολοφόνος αυτοκτόνησε το 2000. Και η Σουηδία έχει αλλάξει, και λόγω της απουσίας του Πάλμε. Για χρόνια κυρίαρχος στην πολιτική σκηνή της χώρας του, αυτός ο ξεχωριστός ηγέτης παρέμεινε αφοσιωμένος στα ιδεώδη της ελευθερίας, της διεθνούς ειρήνης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, προωθώντας το πιο δίκαιο, στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας, κοινωνικό και δημοκρατικό μοντέλο, το οποίο ζήλεψαν ή και εφάρμοσαν εν μέρει και άλλα Σοσιαλδημοκρατικά Κόμματα στην Ευρώπη.
Σταδιακά, μετά τον θάνατο του, η δεξιά ήρθε στα πράγματα, ροκανίζοντας συστηματικά το πιο εξελιγμένο κράτος πρόνοιας του κόσμου, ιδιωτικοποιώντας το σύστημα κοινωνικής περίθαλψης και υγείας. Όταν με την πανδημία η Σουηδία τα χρειάστηκε, ο Πάλμε δεν ήταν εκεί και η χώρα του το πλήρωσε με μια εκατόμβη απωλειών, πολλαπλάσιων από τις γειτονικές Σκανδιναβικές χώρες.
Ο Τζώρτζ Φλόιντ δεν ανήκει στις παραπάνω κατηγορίες ανθρώπινων στόχων: πριν ο αστυνομικός τον δολοφονήσει με το μαρτύριο της ασφυξίας, ήταν ένας άγνωστος πολίτης στη Μινεάπολη. Το συγκλονιστικό βίντεο με τον βασανισμό, τα παρακάλια και τον αργό του θάνατο, έπαιξε σίγουρα τον ρόλο του καταλύτη, που χρειάζεται πάντα στις αντιδράσεις, χημικές ή κοινωνικές. Αλλά οι αυθόρμητες εξεγέρσεις σε μικρές και μεγάλες πόλεις, δείχνουν ότι όλα τα εκρηκτικά συστατικά ήταν συσσωρευμένα, έτοιμα να εκραγούν με την πρώτη σπίθα.
Στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που συνεχίζονται, παρά την αστυνομική καταστολή, δεν συμμετέχουν μόνο Μαύροι και τίποτα γερασμένοι Λευκοί ακτιβιστές, απομεινάρια της επαναστατημένης δεκαετίας του 60 και του 70: οι νέοι και οι Λευκοί πλειοψηφούν και οι αντιδράσεις έχουν επεκταθεί σε όλο το κόσμο. Aπό τη Νέα Ζηλανδία έως την Νότια Αφρική, ο αρχικός στόχος ήταν η καταγγελία του ρατσισμού στις ΗΠΑ, αλλά γρήγορα η διαμαρτυρία επεκτάθηκε στον «εσωτερικό» ρατσισμό κάθε χώρας, στην αντιμετώπιση των μειονοτήτων και των προσφύγων/μεταναστών.
«Αρκετά», έγραφε το Spiegel για τον «λανθάνοντα ρατσισμό» στη Γερμανία. «Αυτή η χώρα έχει επίσης πρόβλημα ρατσισμού. Περιστασιακή μισαλλοδοξία, θεσμοθετημένες διακρίσεις ή ακροδεξιά βία, η μεταχείριση των έγχρωμων ανθρώπων στη Γερμανία έχει παραμείνει πολύ μακριά από την πολιτική ατζέντα. Φτάνει πια.»
Στη Γαλλία και τη Γερμανία, η αστυνομία βρίσκεται σε άμυνα. Στη Γαλλία, όπου αυτό το Σαββατοκύριακο οργανώνονται εκδηλώσεις κατά του ρατσισμού στις δυνάμεις ασφαλείας, « οι αστυνομικοί είναι στα κάγκελα », γράφει η Le Monde. Οι Γερμανοί υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης παρήγγειλαν μια μελέτη για τον ρατσισμό στα σώματα ασφαλείας. Με την πρωτοβουλία «Θάνατος στα κρατητήρια » αποδεικνύεται ότι από το 1990, σε αστυνομική κράτηση ή από σφαίρες της αστυνομίας, έχουν πεθάνει 159 έγχρωμοι άνθρωποι, ενώ την ίδια χρονική περίοδο, σχεδόν 100 άτομα που ανήκουν σε μειονότητες, έπεσαν θύματα ακροδεξιάς βίας.
Πρόκειται, για ένα παγκόσμιο αίτημα απόδοσης δικαιοσύνης και αποκατάστασης της ιστορικής αλήθειας, έστω και με καθυστέρηση δεκαετιών ή και αιώνων. Διαδηλωτές ρίχνουν αγάλματα και επιτίθενται σε προτομές στην Μεγάλη Βρετανία και το Βέλγιο, από το άγαλμα του εμπόρου σκλάβων που οι διαδηλωτές αποκαθήλωσαν στο Μπρίστολ, μέχρι τις μπογιές στην προτομή του« αποικιοκράτη Τσόρτσιλ»,(αυτόν που μας κράτησε στον ελεύθερο κόσμο!) που οι αρχές στο Λονδίνο σκέπασαν με μεταλλικό σαρκοφάγο για προστασία. Στις Βρυξέλλες, τα αγάλματα του διαβόητου βασιλιά Λεοπόλδου ΙΙ αποτελούν επίσης στόχο.
Και αν όλα αυτά μπορεί να φαντάζουν επηρεασμένα από την επικαιρότητα και άρα εφήμερα, υπάρχουν και εξελίξεις που πάνε πιο βαθιά, στον τρόπο σκέψης και τον πολιτισμό. Στην πιο σημαντική από αυτές, η υπηρεσία streaming (όπως το Netflix) HBO Maχ ανακοίνωσε ότι αποσύρει το «Όσα παίρνει ο άνεμος», μια διάσημη ταινία γεμάτη ρατσιστικά στερεότυπα που εξιδανικεύει τη σκλαβιά.( η κεντρική φωτογραφία από την ταινία) Μπορεί να μη προκαλέσει παγκόσμιο πόλεμο, αλλά η δολοφονία ενός άσημου Αφροαμερικάνου έχει ταρακουνήσει την Υφήλιο, όσο και οι δολοφονίες διάσημων προσωπικοτήτων.
Ο πλανήτης βρίσκεται σε αναβρασμό και ο κοροναιός έχει παίξει το ρόλο του. Η πανδημία υπογράμμισε, με τον δυσανάλογα μεγάλο αριθμό νεκρών μεταξύ των μειονοτήτων και των πιο φτωχών, τις μεγάλες κοινωνικές διαφορές των σημερινών δυτικών κοινωνιών. Στο Melksham, μια μικρή πόλη στην Αγγλία, 120 άτομα συγκεντρώθηκαν στις 7 Ιουνίου για να διαμαρτυρηθούν εναντίον του ρατσισμού. Περίπου το 97% των κατοίκων είναι Λευκοί. Η πόλη έχει να δει σοβαρή διαμαρτυρία από το 1802, όταν ξεσηκώθηκαν οι εργάτες στους μύλους. «Το προνόμιο του λευκού χρώματος δεν σημαίνει ότι η ζωή σας δεν είναι δύσκολη», είπε ο Μ. Γουίλιαμς, ο 15χρονος διοργανωτής της εκδήλωσης. «Απλά σημαίνει ότι το χρώμα του δέρματός σας δεν δυσκολεύει ακόμη περισσότερα τα πράγματα«.
ΥΓ Παρότι υπερήφανος, σαν μαιευτήρας» το 2008, για τον τρόπο με τον οποίο το Tvxs. gr καλύπτει με πληρότητα και ανεξαρτησία πνεύματος όλες τις εξελίξεις, οφείλω τώρα, ως αρθρογράφος, να εκφράσω τη διαφωνία μου για μια ορισμένη προσέγγιση. Γιατί το Χαμός σε beach bar του Αλίμου – Το πάρτι «προμόταρε» και η κόρη του Χαρδαλιά; Ο Χαρδαλιάς πρέπει να κρίνεται για την πολιτική του και όχι για την κόρη του. Και η τελευταία ως ξεχωριστό άτομο, όπως όσα κάλεσαν στο πάρτι. Όχι ως κόρη του Χαρδαλιά.