Η νεοφιλελεύθερη φάση του καπιταλισμού, είναι και λόγω πανδημίας σε κρίση, αλλά δεν θα καταρρεύσει αυτόματα. Είναι έτοιμη η αριστερά να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις;
Με το παραπάνω ερώτημα, μια πολύ ενδιαφέρουσα διεθνής συνάντηση έγινε αυτή την εβδομάδα. Αριστεροί ηγέτες από τη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη αντάλλαξαν απόψεις για τη χρεοκοπία του νεοφιλελευθερισμού, την πανδημία και τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η διεθνής αριστερά. Η εκδήλωση οργανώθηκε στην πόλη του Μεξικού και διαδικτυακά, με αφορμή τα 2 χρόνια από την εκλογική νίκη της μεξικανικής αριστεράς.
Κοινή αποδοχή ήταν ότι η πανδημία αποκάλυψε τις καταστροφικές επιπτώσεις του νεοφιλελευθερισμού στα δημόσια συστήματα υγείας και την κοινωνική προστασία. Αλλά τι γίνεται μετά από αυτό; «Πρέπει ξαναθέσουμε την έννοια ενός κράτους που είναι υπεύθυνο για κοινωνικά ζητήματα», είπε ο « πρόεδρος των φτωχών» Πέπε Μουχίκα. «Οι προοδευτικές δυνάμεις στη Λατινική Αμερική, όταν κυβέρνησαν πέτυχαν κάποια πράγματα στη αναδιανομή του εισοδήματος, αλλά δεν έχει αλλάξει το ουσιαστικό», συμπλήρωσε ο «σοφός » της παρέας τέως πρόεδρος της Ουρουγουάης, προσθέτοντας ότι «η αριστερά δεν μπορεί να αλλάξει τον καπιταλισμό χωρίς πολιτιστική αλλαγή στην κοινωνία».
Ο Σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Ζαπατέρο, συμφώνησε, τονίζοντας ότι ότι η μεγάλη πρόκληση της αριστεράς είναι να κάνει την εκπαίδευση τον μεγάλο μοχλό της αλλαγής. «Γιατί αν δεν το κάνουμε, δεν θα έχουμε κοινωνικές πλειοψηφίες, η δεξιά κερδίζει μερικές φορές από τον λαϊκισμό, από τον εύκολο λόγο. Σε έναν λαό με ευρεία, αυθεντική και με αξίες εκπαίδευση, είναι πολύ πιο δύσκολο να περάσουν τα μηνύματα της Δεξιάς. Επομένως κάθε σχέδιο της αριστεράς πρέπει να έχει ως κεντρικό άξονα, μια δημόσια εκπαίδευση, χωρίς αποκλεισμούς, τα καλύτερα χρήματα που επενδύει μια χώρα είναι σε υποτροφίες».
Ο Ραφαέλ Κορέα, πρώην πρόεδρος του Εκουαδόρ, ο Ζαν Λυκ Μελανσόν, υποψήφιος για την προεδρία της Γαλλίας και ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης, χαιρέτισαν επίσης τη νίκη της μεξικανικής αριστεράς. Η παρέμβαση του τελευταίου, με ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα είχε και ξεχωριστό πολιτικό ενδιαφέρον. Γιατί ο οικοδεσπότης της συνάντησης και πρόεδρος του Μεξικού Άντρες Ομπραδόρ κάλεσε πρόσφατα την Ισπανία να ζητήσει συγνώμη για την αποικιοκρατία, κάτι που τον έφερε σε σύγκρουση με τον Πέδρο Σάντσες, τον πρόεδρο της ισπανικής κυβέρνησης.
Ο αντιπρόεδρος Ιγκλέσιας δεν μάσησε τα λόγια του: η νίκη των Μεξικάνων το 2018 είναι ανάλογη με την παρουσία των Podemos στην κυβέρνηση της Ισπανίας. «Εκφράζουν μια έκρηξη στη λαϊκή θέληση προς την κοινωνική δικαιοσύνη, ανοίγουν τεράστιες ευκαιρίες για τους λαούς της Λατινικής Αμερικής και επίσης για τους λαούς της Ισπανίας».
Από τον Μάριο Ντελγκάδο, επικεφαλής του κυβερνώντος Μεξικανικού κόμματος ,τον Γκουστάβο Πέτρο, γερουσιαστή και υποψήφιο για την προεδρία της Κολομβίας έως την Βερόνικα Μεντόζα, υποψήφια για την προεδρία του Περού, όλοι συμφώνησαν ότι ο νεοφιλελευθερισμός, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, δεν θα πέσει σαν ώριμο φρούτο. «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την πρόκληση της οικοδόμησης ενός νέου κοινωνικού συμφώνου », είπε η Μεντόζα. «Πρέπει να προτείνουμε ένα νέο κοινωνικό σύμφωνο στο οποίο η ζωή και το κοινό καλό τίθενται στο επίκεντρο, στο οποίο εγγυόμαστε την υγεία, την εκπαίδευση και τη στέγαση ως θεμελιώδη δικαιώματα».
Τονίστηκε επίσης η σημασία της διεθνούς συνεργασίας μεταξύ των αριστερών δυνάμεων.« Αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να πάει μόνη της, απαιτεί την αδελφοσύνη με άλλους παρόμοιους αγώνες στη Λατινική Αμερική και τον κόσμο, επειδή είμαστε ενωμένοι με τα ίδια ιδανικά και αξίες: ελευθερία, αλληλεγγύη, κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα και ποικιλομορφία», είπε ο Ντελγκάδο. Η κρίση είναι παγκόσμια, συμπλήρωσε ο Ζαπατέρο. «Η αριστερά πρέπει να ξαναβρεί και να επιβεβαιώσει τον διεθνή της ορίζοντα. Αυτές ήταν οι καλύτερες στιγμές της ιστορίας της».
Είναι απαραίτητο η ελληνική αριστερά να πάρει μέρος σε αυτούς τους προβληματισμούς.
