Η εκλογική συντριβή των Συντηρητικών στη Μεγάλη Βρετανία, ήταν αναμενόμενη. Αρκεί να αναφερθεί το τελευταίο σκάνδαλο: στελέχη του κόμματος και της κυβέρνησης στοιχημάτιζαν παράνομα πριν λίγο καιρό, για το αν και πότε θα προκηρυχθούν οι πρόωρες εκλογές που έγιναν χθες! Μετά από 14 χρόνια οικονομικού χάους, σκανδάλων και τρεις αλλαγές πρωθυπουργών σε δύο χρόνια, οι «Τόρις» έχασαν 250 έδρες (στο σύνολο των 650 του Κοινοβουλίου) Και λίγες είναι! Αλλά για τους Εργατικούς, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα.
Ο Κιρ Στάρμερ παραλαμβάνει «ένα φτωχό έθνος με θύλακες πλούτου», έγραφαν ακόμη και οι Financial Times, ήδη από το 2022. Οι πολιτικές των Συντηρητικών ενέτειναν τις ανισότητες στην υγεία, ιδίως στις υποβαθμισμένες επαρχιακές πόλεις και έφεραν στο χείλος της καταστροφής το άλλοτε φημισμένο διεθνώς βρετανικό ΕΣΥ. Η δημόσια χρηματοδότηση μειώθηκε σε πραγματικούς όρους κατά 40% μεταξύ 2009 και 2020.
Τα ποσοστά φτώχειας μεταξύ των πολυμελών βρετανικών οικογενειών έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 10%, λόγω των περικοπών στην κοινωνική πρόνοια. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα της Βουλής των Λόρδων 4,3 εκατομμύρια παιδιά (το 30% όλων των παιδιών του Ηνωμένου Βασιλείου) ήταν σε κατάσταση φτώχειας το 2022/23, από 3,6 εκατομμύρια το 2010/11.
Σε οικογένειες με τρία ή περισσότερα παιδιά το μισό περίπου (46%) των παιδιών ήταν σε κατάσταση φτώχειας, από 36% το 2011. Μπανανία με πυρηνικά όπλα και βασίλισσα.
Διαδεχόμενος τον «κόκκινο Κόρμπιν» μετά τη μεγάλη εκλογική ήττα του 2019, ο Στάρμερ έστρεψε το Εργατικό κόμμα ολοταχώς προς τα δεξιά. Προεκλογικά έχει δηλώσει ότι δεν θα αλλάξει τη βασική οικονομική πολιτική και τους δημοσιονομικούς κανόνες των Συντηρητικών, ενώ έχει αποκλείσει και την αύξηση των κύριων φόρων.
Με την οικονομία να κινείται σε πολύ αργούς ρυθμούς, δεν θα είναι εύκολο να βρεθούν τα κονδύλια για αυτά που έχει επαγγελθεί ως απολύτως απαραίτητα: προσλήψεις 6.500 εκπαιδευτικών, μείωση του χρόνου παραμονής στα δημόσια νοσοκομεία, δημιουργία ενός δημόσιου φορέα που θα επενδύει σε καθαρή ενέργεια (Great British Energy), πάταξη της αντικοινωνικής συμπεριφοράς.
Η ακύρωση του αισχρού, αλλά και ανέφικτου, σχεδίου των Συντηρητικών, για τον εκτοπισμό των μεταναστών χωρίς χαρτιά στη Ρουάντα, αποτελεί θετική κίνηση. Αλλά για λόγους πολιτικών ισορροπιών, οι Εργατικοί έχουν επαγγελθεί τη δημιουργία μιας νέας δύναμης συνοριακής ασφάλειας για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης. Και αυτό χρειάζεται λεφτά.
Οι Συντηρητικοί (από κοντά και ο Μητσοτάκης σαν κολαούζος) είχαν ταχθεί αναφανδόν με την επιθετική-και αδιέξοδη- πολιτική των ΗΠΑ στην Ουκρανία. Ο Στάρμερ δεν έχει εκδηλώσει πρόθεση να αλλάξει πολιτική, αλλά οι ψηφοφόροι των Εργατικών είναι πιο αριστερά. Σε τέσσερις εκλογικές περιφέρειες (πριν τελειώσει η καταμέτρηση ήταν τρεις) το κόμμα έχασε έδρες από ανεξάρτητους αριστερούς, που κατέβηκαν εναντίον της «χλιαρής» γραμμής για τη Γάζα και τη -σχεδόν- ταύτιση με τους Συντηρητικούς στο ζήτημα της γενοκτονίας του παλαιστινιακού λαού.
- Διαβάστε: Βρετανικές εκλογές 2024 / Η Γάζα «κερδίζει» 3 έδρες – Ο Κόρμπιν επανεκλέγεται ως ανεξάρτητος
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ο πρώην ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, τον οποίο ο Στάρμερ απέκλεισε από τα ψηφοδέλτια και διέγραψε, στα πλαίσια σταλινικού τύπου εκκαθαρίσεων ολόκληρης της αριστερής πτέρυγας του κόμματος, επίσης επανεξελέγη ως ανεξάρτητος. Στην επινίκια ομιλία του, ο Κόρμπιν έθεσε το πρόβλημα του διαδόχου του:
«Θα έχει μια πολύ μεγάλη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, έχει παρουσιάσει ένα μανιφέστο που είναι λιτό, για να το θέσω ήπια, που δεν προσφέρει μια σοβαρή οικονομική εναλλακτική λύση σε αυτά που κάνει η κυβέρνηση των Συντηρητικών..
Αν δεν δώσεις στον εαυτό σου χώρο για να αυξήσεις τις δαπάνες για τις επείγουσες κοινωνικές ανάγκες, όπως για τα παιδιά ,τότε νομίζω ότι θα υπάρξουν πολιτικά προβλήματα.. Οι απαιτήσεις από αυτόν θα είναι τεράστιες, οι απαιτήσεις από τον λαό θα είναι τεράστιες».
Με άλλα λόγια, οι Εργατικοί εξελέγησαν με αυτή την τεράστια διαφορά, γιατί οι αντίπαλοί τους τα έκαναν θάλασσα. Ο Στάρμερ, που δεν είναι ένας χαρισματικός πολιτικός και διακρίνεται για τον ρεαλισμό του, καλείται να αντιμετωπίσει μια κοινωνική παρακμή που στη γειτονική Γαλλία εκτόξευσε την ακροδεξιά.
Στη Μεγάλη Βρετανία, ευτυχώς, δυσφορία και οργή βοήθησαν το Εργατικό Κόμμα. Αλλά πρέπει να τα καταφέρει, γιατί μία από τις αιτίες της εκλογικής κατάρρευσης των Συντηρητικών είναι η άνοδος της ακροδεξιάς. Ο επί σειρά ετών ηγέτης της, ο Ν. Φάρατζ, μπήκε για πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο..
Άρθρο του Στ. Κούλογλου στο TVXS