Οι Τούρκοι είναι πιο ειλικρινείς, ή αν θέλετε πιο κυνικοί. Τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων την ονομάζουν ευθέως αμνηστία.
Παραδέχονται δηλαδή ότι ότι έχει υπάρξει παρανομία, που πρέπει να αμνηστευθεί. Εμείς τη λέμε «νομιμοποίηση», το παράνομο απλώς υπονοείται. Κάτι σαν τις «επισυνδέσεις», όπως ευφυώς η κυβερνητική προπαγάνδα αποκάλεσε τις υποκλοπές και «τσίμπησε» η αντιπολίτευση.
Πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2018, ο Ερντογάν ενέκρινε αναδρομικά κατασκευές που είχαν κατασκευαστεί χωρίς άδεια και χωρίς τις κατάλληλες προδιαγραφές. Ο τότε επικεφαλής του Τουρκικού Επιμελητηρίου Μηχανικών, Cemal Gökce προέβλεψε η πρακτική της αμνηστίας θα μπορούσε να μετατρέψει τις τουρκικές πόλεις σε «νεκροταφεία» σε περίπτωση σεισμού. Πρόκειται ίσως για την προφητεία του αιώνα.
Με τον αριθμό των δεκάδων χιλιάδων νεκρών να αυξάνεται καθημερινά, τα στόματα έχουν ανοίξει. Πέρα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι κριτικές για την έλλειψη ελέγχων και την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού έχουν περάσει σε αντιπολιτευόμενα μέσα και σε αρκετά τηλεοπτικά κανάλια, που μέχρι τώρα ανέχονταν ή συγκάλυπταν τις πρακτικές του καθεστώτος.
Τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ παρουσιάζουν αδιάκοπα ανθρώπους που έχουν μείνει αβοήθητοι, χωρίς στέγη και φαγητό και άλλους που αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν να καταρρεύσουν σαν τραπουλόχαρτα πολυκατοικίες και ξενοδοχεία, χτισμένα μόλις μερικά χρόνια πριν. Η αντιπολίτευση έχει περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο και κάνει πιο θαρραλέες δηλώσεις που στρέφονται προσωπικά κατά του «σουλτάνου». Ενα καθεστώς που στηριζόταν και στον φόβο, μπορεί να σταθεί χωρίς αυτόν;
Πριν ξεκινήσει τις φυλακίσεις και τα αντιδημοκρατικά μέτρα, η συνταγή με την οποία ο Ερντογάν παρέμεινε 20 χρόνια στην εξουσία, ήταν ένας συνδυασμός οικονομικής ανάπτυξης και ισλαμικών δικτύων κοινωνικής υποστήριξης, που απουσίαζαν πριν αναλάβει ο Ερντογάν την εξουσία. Η ανάπτυξη στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στην οικοδομή και στα μεγάλα έργα. Για αυτό ο Τούρκος πρόεδρος δεν ήθελε να τα βάλει με τις ισχυρές κατασκευαστικές εταιρίες, επιβάλλοντας κανόνες.
Tώρα η κυβέρνηση αρχίζει να συλλαμβάνει εργολάβους, αλλά ίσως είναι αργά..
Η στήριξη στα ισλαμιστικά δίκτυα και στη θρησκεία για την αλίευση ψήφων, του επιστρέφει σαν μπούμεραγκ. Ο προϋπολογισμός της AFAD, της υπηρεσίας Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, μειώθηκε σε περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ τα τελευταία δύο χρόνια. Την ίδια περίοδο, ο προϋπολογισμός της θρησκευτικής αρχής Diyanet σχεδόν τριπλασιάστηκε και έφτασε στα 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Αυτή δεν είναι η μόνη απόφαση που έλαβε η κυβέρνηση Ερντογάν και η οποία τώρα επιστρέφει για να τη στοιχειώσει», γράφει το Spiegel.
«Ο Χουσεΐν Αλάν είναι επικεφαλής του Επιμελητηρίου Γεωφυσικών Μηχανικών της Τουρκίας και μαζί με τους συναδέλφους έστειλαν το 2021 μια εκτενή μελέτη στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, η οποία προέβλεπε ότι πολλές πόλεις της περιοχής κινδύνευαν από σεισμούς, συμπεριλαμβανομένης της Αντιόχειας, λόγω των ρηγμάτων που υπάρχουν στην περιοχή. Ισχυρίζονται όμως ότι τόσο η προεδρία στην Άγκυρα όσο και οι τοπικές διοικήσεις αγνόησαν τη μελέτη». Δεν λάβαμε καν βεβαίωση παραλαβής» δήλωσε ο Άλαν στο γερμανικό περιοδικό.
Στην αδιαφορία πρέπει να προστεθεί και η διαφθορά. Οι εμπειρογνώμονες είχαν επικρίνει το γεγονός ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες στην Τουρκία παραβιάζουν τους κανονισμούς εδώ και χρόνια, χωρίς συνέπειες. Χρησιμοποιούν φθηνά υλικά και αποφεύγουν τον ακριβότερο χάλυβα, ο οποίος θα παρείχε στα κτίρια καλύτερη στήριξη. Το έδαφος, υποστηρίζουν, συχνά δεν ελέγχεται για την καταλληλότητά του πριν από την κατασκευή. Οι όποιοι επιθεωρητές λαδώνονται από τις εταιρείες.
Οι παρατηρητές στην Άγκυρα και τις Βρυξέλλες θεωρούν ότι ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να μεταθέσει τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές του Μαϊου για ένα χρόνο, ώστε να συμπέσουν με τις εκλογές για την αυτοδιοίκηση. Αυτό δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμα αλλά ο Τούρκος πρόεδρος θα επικαλεστεί τη φυσική καταστροφή, δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που το παραβιάζει.
►Διαβάστε επίσης: Ο καταστροφικός σεισμός κρίνει το μέλλον του Ερντογάν
Στο ενδιάμεσο διάστημα θα προσπαθήσει να ανοικοδομήσει τις πληγείσες περιοχές, αλλά το έργο μοιάζει φαραωνικό. Αφορά μια σεισμόπληκτη περιοχή μεγαλύτερη σε έκταση από τη Γερμανία και έναν πληθυσμό 13 εκατομμυρίων, αρκετά μεγαλύτερο από τον πληθυσμό της Ελλάδας. Θα χρειαστούν επίσης άφθονα δισεκατομμύρια, τη στιγμή που λόγω και των καταστροφικών «erdoganomics» η λίρα έχει καταρρεύσει και ο πληθωρισμός έχει απογειωθεί.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα προσπαθήσει να επιβιώσει χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα. Δημιουργώντας ίσως μια νέα κρίση- μια απόπειρα πραξικοπήματος;- για να ξεπεράσει την προηγούμενη. Αυτή ήταν μια μέθοδος που χρησιμοποίησε πολύ συχνά, αλλά για όλα τα καθεστώτα υπάρχει ένα σημείο καμπής, όπου ο φόβος δεν εμποδίζει πια τους πολίτες να δουν ότι ο βασιλιάς- και ο Σουλτάνος- είναι γυμνός.
Οι καταστροφικοί σεισμοί ίσως αποδειχθούν αυτό το σημείο χωρίς επιστροφή. Σε αυτή την περίπτωση, δύσκολα ο Ερντογάν θα πάρει αμνηστία.
Άρθρο του Στ. Κούλογλου στο tvxs.gr
