Ο Πέδρο Σάντσεθ κερδίζει κατά βάση το στοίχημα που έβαλε, προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές μετά τη μεγάλη ήττα του κυβερνητικού συνασπισμού στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές: οι ψηφοφόροι των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς κινητοποιήθηκαν στις χθεσινές γενικές εκλογές, στις οποίες το ποσοστό συμμετοχής ανέβηκε, παρά τον καύσωνα και τις διακοπές.
Ετσι η ανοδική πορεία του Λαϊκού Κόμματος ανακόπηκε. Η δεξιά κέρδισε μεν την πρώτη θέση με 33% των ψήφων και 47 έδρες παραπάνω από την προηγούμενη αναμέτρηση του 2019. Αλλά οι Σοσιαλιστές ανέβασαν επίσης τον αριθμό των ψήφων τους, η διαφορά τους στο εκλογικό ποσοστό ((31,7%) με τη δεξιά είναι μόλις μια μονάδα και κάτι, ενώ κέρδισαν και 2 έδρες παραπάνω καταρρίπτοντας τον νόμο της αναπόφευκτης φθοράς ενός κόμματος στην κυβέρνηση.
Διαβάστε επίσης: Aν πέσει η Μαδρίτη
Το κυριότερο ίσως, η θεαματική πτώση του Vox κάνει αδύνατο τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού δεξιάς-ακροδεξιάς καθώς τα δύο κόμματα συγκεντρώνουν μαζί 169 έδρες, 7 λιγότερες από την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Oι νοσταλγοί του Φράνκο πληρώνουν την αλαζονεία τους, που είχαν ενισχύσει όσες δημοσκοπήσεις τους έδειχναν προ των πυλών της εξουσίας: οι ακραίες, φασιστικές δηλώσεις τους απομάκρυναν ένα μέρος των ψηφοφόρων τους προς το Λαϊκό Κόμμα, με αποτέλεσμα να κερδίσουν 33 έδρες, από τους 52 που είχαν μέχρι τώρα.
Αντίθετα, η δημοφιλής υπουργός Εργασίας Γιολάντα Ντίαζ πετυχαίνει το δικό της στοίχημα. Το Sumar, ο μετριοπαθής αριστερός συνασπισμός -μετεξέλιξη προς τα δεξιά των Podemos- που συγκρότησε μόλις τρεις μήνες πριν, κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα για κόμμα της ευρωπαϊκής αριστεράς, χάνοντας με διαφορά στήθους( 12,39% έναντι 12,31%) την τρίτη θέση από το Vox.
Διαβάστε επίσης: Η φαιά πανούκλα απειλεί
Οπως φαίνεται και από τον παρακάτω πίνακα για τις πιθανές συμμαχίες, το Σοσιαλιστικό Κόμμα με το Sumar δεν μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση με τους υπάρχοντες μικρότερους συμμάχους τους, με τους οποίους συγκεντρώνουν συνολικά 172 έδρες. Για να φτάσουν τις απαραίτητες 176 χρειάζονται κάποιους από τους 7 βουλευτές του καταλανικού Junts.
Πρόκειται για το κόμμα του άλλοτε προέδρου της Καταλονίας Κάρλος Πουτζδεμόν, που είναι σήμερα ευρωβουλευτής και εξόριστος στις Βρυξέλλες, καθώς εκκρεμούν εναντίον του κατηγορίες για στάση κατά του ισπανικού κράτους. Το θέμα είναι περίπλοκο, γιατί αν ο Σάντσεθ σχηματίσει κυβέρνηση με τους οπαδούς της ανεξαρτησίας της Καταλονίας, θα βρεθεί αντιμέτωπος με κριτικές από τη δεξιά και το βαθύ ισπανικό κράτος.
Από την πλευρά τους, οι Καταλάνοι του Junts είναι επίσης σε δύσκολη θέση: o Σάντσεθ είναι ορκισμένος εχθρός της καταλανικής ανεξαρτησίας, αλλά η εθνικιστική δεξιά είναι πολύ χειρότερη. Το Junts έχει δηλώσει ότι δεν θα συνεργαστεί με τους Σοσιαλιστές της Μαδρίτης και το επανέλαβε χθες: «Δεν θα κάνουμε τον Σάντσεθ πρωθυπουργό με τίποτα».
Αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να τον ψηφίσουν, αλλά αφήνει ανοιχτό να απέχουν στην ψηφοφορία για τον σχηματισμό κυβέρνησης, οπότε ο Σάντσεθ θα επανεκλεγεί. Το βέβαιο είναι ότι κρατάνε στα χέρια τους το κλειδί των πολιτικών εξελίξεων και δεν υπάρχουν πολλές λύσεις. ‘Η θα σχηματιστεί προοδευτική κυβέρνηση με τη ανοχή τους ή η χώρα θα πάει σε νέες εκλογές. Με τον κίνδυνο η εθνικιστική δεξιά να βγει προσεχώς περισσότερη ενισχυμένη.
Άρθρο του Στ. Κούλογλου στο TVXS
