Το επιτελείο Μητσοτάκη έχει αξιοποιήσει αποτελεσματικά την τεχνική του Ντικ Μόρις. Πρόκειται για τον περιβόητο σύμβουλο στρατηγικής επικοινωνίας, τον οποίο το 1994 κάλεσε επειγόντως ο Μπιλ Κλίντον. Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε χάσει τις ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο και κατέρρεε στις δημοσκοπήσεις. Ο Μόρις του πρότεινε την «τακτική της τριγωνοποίησης» (triangulation).
Τα δύο αντιπαλα κόμματα σχηματίζουν τις δύο βάσεις ενός ορθογώνιου τριγώνου. Παίρνεις και από τα δύο μέρος των προγραμμάτων τους και τα ενώνεις στην κορυφή του τριγώνου. Ο Κλίντον έκοψε πολύ από το ρηξικέλευθο, αλλά αμφιλεγόμενο πρόγραμμα του για το σύστημα υγείας, συναντώντας στην κορυφή του τριγώνου τις θέσεις των Ρεπουμπλικάνων. Τους «έκλεψε» γενικώς το μισό πρόγραμμα. Οι παραδοσιακοί Δημοκρατικοί φώναξαν για δεξιά στροφή και προδοσία, αλλά το 1996 ο Κλίντον επανεξελέγη πανηγυρικά.
Το 2019, ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε από την Ακρόπολη αλλά στάθηκε όρθιος. Είχε υποστεί σημαντική ήττα στις ευρωεκλογές, αλλά ξαναγύρισε στο 32% μερικές εβδομάδες μετά. Ο ένας λόγος ήταν ότι ο Α. Τσίπρας το πήρε επάνω του και έκανε καλή εκστρατεία. Ο άλλος ότι πολλοί ψηφοφόροι φοβήθηκαν τα νεοφιλελεύθερα που πετούσε τότε ο πρόεδρος της ΝΔ, για τον ψυκτικό από το Περιστέρι, τα «αντιπαραγωγικά επιδόματα» κλπ. Ψήφισαν αντιδεξιά για λόγους κοινωνικής αυτοπροστασίας.
Στη χαμένη τετραετία που μεσολάβησε, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αξιοποίησε το υψηλότατο ποσοστό του για να διορθώσει γρήγορα τα λάθη του, να μετασχηματιστεί σε ένα μεγάλο κόμμα της κεντροαριστεράς και να οργανωθεί ανάλογα. Επεσε σε ένα είδος υπαρξιακής αφασίας, θεωρώντας, περιέργως, ότι οι ψηφοφόροι του 32% θα τού ήταν αιώνια πιστοί και ότι από αυτό το ποσοστό και πάνω θα κινείτο το σκορ του στις επόμενες εκλογές.
Στο ίδιο διάστημα, η ΝΔ έβαλε στη μπάντα τα νεοφιλελεύθερα και υιοθέτησε την τακτική της τριγωνοποίησης. Όχι μόνο δεν κατηγόρησε το δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο παλιότερα θεωρούσε σπάταλο κλπ αλλά «πήρε» από τον ΣΥΡΙΖΑ την μεταρρύθμιση του ΕΣΥ και την έκανε κεντρικό σημείο των προεκλογικών της υποσχέσεων (με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα για να συναντηθούν τα προγράμματα στην κεφαλή του τριγώνου).
Με τη βοήθεια της χαλάρωσης της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ΕΕ λόγω πανδημίας (εδώ ο Κ. Μητσοτάκης στάθηκε πολύ τυχερός) μοίρασε παντού pass και επιδόματα, που άλλοτε ξόρκιζε. Υποσχέθηκε και αυτός αύξηση του κατώτατου μισθού, με μια υποσημείωση για τη συσχέτιση της αύξησης με την οικονομική ανάπτυξη. ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ υποχρεώθηκαν σε αμήχανη κριτική: το πρόγραμμα της ΝΔ δεν ήταν πια αντιλαϊκό, αλλά οι υποσχέσεις του δεν συμπεριλαμβάνονταν στο μεσοπρόθεσμο.
Ο φόβος του αδυσώπητου νεοφιλελεύθερου Μητσοτάκη είχε υποχωρήσει. Σε συνδυασμό με την προεκλογική εκστρατεία του ΣΥΡΙΖΑ, που θα πρέπει να διδάσκεται στις Πολιτικές Επιστήμες ως αρνητικό παράδειγμα, ήρθε το αναπάντεχο εκλογικό αποτέλεσμα.
Ο πρωθυπουργός συνέχισε την ίδια τακτική και στις προγραμματικές του δηλώσεις. Εξήγγειλε αυξήσεις, μειώσεις φόρων και επιδόματα. Βέβαια η τριγωνοποίηση είναι τακτική, όχι στρατηγική διακυβέρνησης της κεντροδεξιάς: αν δεν σπάσεις αυγά δεν κάνεις ομελέτα, ούτε ΕΚΑΒ με το στρατό.
Αλλά όσο ο Μητσοτάκης επιμένει στην τριγονοποίηση, τα νοικοκυριά ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ κινδυνεύουν από νέα «κλοπή». Αντί να μαλώνουν μεταξύ τους θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν τον κίνδυνο, εφευρίσκοντας τον κατάλληλο αντικλεπτικό συναγερμό.
*Άρθρο του Στ. Κούλογλου στα σημερινά Νέα
