Στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Κράτος Δικαίου και την Ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα, ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου, αποκάλυψε ότι ο ανιψιός του Πρωθυπουργού και πρώην διευθυντής του γραφείου του, Γρηγόρης Δημητριάδης, κατέθεσε καταχρηστική, προδήλως αβάσιμη, αγωγή (SLAPP) εναντίον του tvxs.gr ύψους 550.000 ευρώ, για τις αποκαλύψεις γύρω από την εμπλοκή του με το σκάνδαλο των υποκλοπών.
«Το κράτος δικαίου δυστυχώς δεν υφίσταται πια στην Ελλάδα. Η χώρα έχει γίνει μπανανία, και αυτοί που το καταπατούν, οι βιαστές του κράτους δικαίου, τώρα παίρνουν εκδίκηση», δήλωσε ο Στέλιος Κούλογλου, ενώ απευθυνόμενος, μάλιστα, στον Ντιντιέ Ρέιντερς, Επίτροπο για θέματα Δικαιοσύνης, του έδωσε το παράδειγμα του tvxs.gr:
«Ο κ. Δημητριάδης είναι ο ανιψιός του πρωθυπουργού και ο αποστολέας των SMS του σκανδάλου υποκλοπών. Ξέρετε τι κάνει τώρα; Αρχικά, συντρώγει δημοσίως με τον κ. Μητσοτάκη για να φανεί ότι δεν έγινε τίποτα. Πέραν αυτού, μηνύει και οδηγεί στα δικαστήρια ανεξάρτητα ΜΜΕ, που έκαναν ρεπορτάζ για το σκάνδαλο των υποκλοπών. Το πλέον πρόσφατο θύμα είναι μια ανεξάρτητη μη κερδοσκοπική ειδησεογραφική ιστοσελίδα, το tvxs.gr, από το οποίο ζητάει πάνω από μισό εκατομμύριο ευρώ για 11 άρθρα επί του σκανδάλου. 50.000 ευρώ ανά άρθρο. Πρόκειται για τυπική υπόθεση SLAPP [καταχρηστική αγωγή με σκοπό τη φίμωση του μέσου/δημοσιογράφου], αλλά που λέει και πολλά για το θράσος των υπευθύνων».
Λίγο αργότερα, απαντώντας στην ομιλία συναδέλφου του από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, και συγκεκριμένα της Michaela Šojdrova, ο Στ. Κούλογλου υπενθύμισε την υπόθεση του ευρωβουλευτή Γιώργου Κύρτσου, ο οποίος παρακολουθείτο ενώ ήταν μέλος του ΕΛΚ. «Είστε μέλος του ΕΛΚ και φαντάζομαι ότι γνωρίζετε τον κ. Κύρτσο που ήταν μέλος επίσης του ΕΛΚ, όσο ήταν υπό παρακολούθηση από την ΕΥΠ. Άρα, κάθε μέλος της ευρωομάδας σας που μιλούσε μαζί του, ήταν επίσης θύμα παρακολούθησης. Πιθανώς εσείς ή κάποιος άλλος. Θεωρείτε ότι είναι ηθικό και πολιτικό πρόβλημα αυτό ή μήπως είναι ότι απλά συμβαίνουν και δεν τρέχει τίποτα;» Στην απάντησή της η Τσέχα ευρωβουλευτής παραδέχτηκε ότι πρόκειται για πολύ σοβαρή καταγγελία που πρέπει να διερευνηθεί.
Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι τα βέλη του προς την ελληνική κυβέρνηση έστρεψε και ο ίδιος ο Επίτροπος Ρέιντερς κατά την ομιλία* του με την οποία άνοιξε τη σχετική συζήτηση. Ο Επίτροπος μεταξύ άλλων σημείωσε ότι παρότι έχουν γίνει κάποια βήματα από πλευράς Ελλάδος παραμένουν πολλά ερωτήματα ως προς την αποτελεσματική πάταξη της διαφθοράς και τον περιορισμό της αθέμιτης πολιτικής επιρροής. Αντίστοιχα ερωτήματα τίθενται και για το ζήτημα της προστασίας των δημοσιογράφων στην Ελλάδα, της ατιμωρησίας εγκλημάτων εναντίον τους αλλά και για τις αγωγές SLAPP. Αυτά, μάλιστα, αποκάλυψε ο Επίτροπος θα διατυπωθούν και στην ετήσια έκθεση της Κομισιόν για το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα το 2024.
Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγες ώρες πριν την συζήτηση στο Στρασβούργο, ο Επίτροπος Ρέιντερς απέστειλε απάντηση σε ερώτηση του Στέλιου Κούλογλου προς την Κομισιόν για τις καταγγελίες Ράμμου γύρω από τις πιέσεις που δέχτηκε ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ καθώς και για τις αποκαλύψεις ότι SMS του Predator είχαν αποσταλεί από το κινητό του Γρηγόρη Δημητριάδη.
Στην απάντησή του σημειώνει ότι «η Επιτροπή παρακολουθεί τις εξελίξεις και τις καταγράφεις στις Εκθέσεις για το κράτος δικαίου όσο και τις εξελίξεις σε νομοθετικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κριτικής που διατυπώθηκε σχετικά με τον περιορισμό των εξουσιών της ΑΔΑΕ».
«Η Επιτροπή συνέστησε στην Ελλάδα να αντιμετωπίσει την ανάγκη συμμετοχής του δικαστικού σώματος στους διορισμούς στις υψηλότερες θέσεις του ελληνικού δικαστικού σώματος, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τους διορισμούς δικαστών. Συνέστησε επίσης να προωθηθεί η διαδικασία θέσπισης διασφαλίσεων για την προστασία των δημοσιογράφων, ιδίως όσον αφορά τις καταχρηστικές αγωγές κατά δημοσιογράφων και την ασφάλειά τους. Η Επιτροπή διαβεβαιώνει τον κ. βουλευτή ότι παραμένει προσηλωμένη στην προάσπιση του κράτους δικαίου σε όλα τα κράτη μέλη και θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στην Ελλάδα κατά την κατάρτιση της έκθεσης του 2024 για το κράτος δικαίου» αναφέρει μεταξύ άλλων.
*Ολόκληρη η ομιλία του Επιτρόπου Ρέιντερς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τα ζητήματα της ελευθερίας του Τύπου. Στην 4η ετήσια έκθεσή της, που ενεκρίθη πέρυσι τον Ιούλιο, υπήρχαν τα εξής συμπεράσματα που αφορούν την Ελλάδα:
Η χώρα είχε λάβει μια σειρά από μέτρα που αφορούσαν στη βελτίωση του δικαστικού συστήματος. Υπάρχουν ακόμη όμως κάποιες προκλήσεις. Σημειώνουμε κάποιες νομοθετικές πρωτοβουλίες: Μέτρα για να μειωθεί η χρονική διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας, αλλά δεν υπάρχουν μέτρα για τον διορισμό ανωτάτων δικαστικών λειτουργών στο Συμβούλιο της Επικρατείας, στο Ελεγκτικό Συνέδριο, κλπ.
Όσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς, υπάρχει σημαντική πρόοδος με την υποχρεωτική υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, αλλά βλέπουμε περιορισμένη δίωξη συγκεκριμένων περιπτώσεων διαφθοράς.
Υπάρχουν προκλήσεις σχετικά με τη διαβούλευση των ενδιαφερομένων μερών. Επίσης η υπόθεση των υποκλοπών ήταν το αντικείμενο ανεξάρτητης και αντικειμενικής έρευνας για το νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τέτοιες συσκευές καταγραφής, με την καταγραφή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών – ιδιαίτερα αυτών που ασχολούνται με την κοινωνική συμμετοχικότητα και τη μετανάστευση. Παραμένουν, λοιπόν, κάποιες ανησυχίες.
Πρέπει να αξιολογηθεί το σημερινό σύστημα για να αποφασίσει κανείς αν χρειάζεται ένας διαρθρωμένος διάλογος με την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών.
Όσον αφορά την ελευθεροτυπία. Υιοθετήθηκε νομοθεσία για περισσότερη διαφάνεια με μητρώο έντυπων αλλά και ηλεκτρονικών ΜΜΕ, και υπάρχει επιλεξιμότητα για συγκεκριμένες επιχειρήσεις για δικαίωμα διαφημίσεων και υπηρεσίες δημόσιου χαρακτήρα. Όμως διορίζονται οι επικεφαλής των επιτροπών αρμόδιων για αυτά απευθείας από την κυβέρνηση το οποίο εγείρει ερωτηματικά για τη διαφάνεια και την ενδεχόμενη πολιτική επιρροή που ασκείται.
Όσον αφορά τα στελέχη του ΕΣΡ. Εγείρονται ερωτηματικά για την επάρκεια του αριθμού των στελεχών αλλά και για συγκεκριμένες επιθέσεις που έχουν λάβει χώρα κατά δημοσιογράφων μαζί με λογισμικά κατασκοπείας και αγωγές που έχουν κατατεθεί.
Το θέμα της δημιουργίας μιας task force ήταν σημαντικό, αλλά χρειάζονται πιο συγκεκριμένα βήματα για να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας των δημοσιογράφων συμπεριλαμβανομένων των καταχρηστικών μηνύσεων που υποβάλλονται εναντίον τους συχνά.
Επίσης σημειώνεται ότι υπάρχει η πλατφόρμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των δημοσιογράφων που παρατηρεί ότι υπάρχουν δυο περιπτώσεις ατιμωρησίας έναντι δολοφονίας και τρεις άλλες περιπτώσεις. Αυτές τις λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη μας και θα συμπεριληφθούν στην έκθεσή μας για το 2024 και το Κράτος Δικαίου.
Παράλληλα προτείνουμε μια σειρά από πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των ΜΜΕ στην Ελλάδα αλλά και στην ΕΕ, για να βελτιωθεί η κατάσταση συνολικά. Θα έχουμε μια δέσμη μέτρων για την ασφάλεια των δημοσιογράφων αλλά και για τις καταχρηστικές μηνύσεις εναντίον τους ή εναντίον υπερασπιστών των δικαιωμάτων των πολιτών. Αυτά θα εγγραφούν και στο νομοθέτημα για την ελευθερία του Τύπου.
Ευχαριστούμε και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την ισχυρή στήριξη που έχει δείξει και καταδικάζουμε κάθε προσπάθεια είτε μέσω κατασκοπευτικού λογισμικού ή αλλιώς να προσβάλει κανείς στα προσωπικά στοιχεία των πολιτών. Είχαμε εξάλλου επ’ αυτού και τις συστάσεις της εξεταστικής επιτροπής PEGA. Η Επιτροπή ετοιμάζει πρωτοβουλία νομοθετικής φύσεως διευκρινίζοντας πιο είναι το κεκτημένο στο πλαίσιο της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Υιοθετήσαμε και σύσταση για τις ανθεκτικές και βιώσιμες εκλογικές διαδικασίες όπως και τη χρήση συγκεκριμένων λογισμικών, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κατασκοπεία. Τα θέματα εθνικής ασφάλειας θα πρέπει να ακολουθούν τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για να έχουμε αποτελεσματική εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου.
